głośniki i zespoły głośnikowe

Głośnik stanowi ostatnie ogniwo każdego toru elektroakustycznego. Pełni on funkcję przetwarzania sygnałów fonicznych na fale dźwiękowe. Od jakości głośników w ogromnym stopniu zależy jakość przetwarzanego dźwięku.

Głośniki można klasyfikować według najrozmaitszych kryteriów

1. Ze względu na zasadę działania układu napędowego (sposobu przetwarzania) rozróżniamy:
   • głośniki elektromagnetyczne,
   • głośniki magnetoelektryczne (dynamiczne),
   • głośniki piezoelektryczne,
   • głośniki elektrostatyczne,
   • głośniki jonowe
   W praktyce najbardziej rozpowszechniły się głośniki dynamiczne.
2. W zależności od sposobu pobudzania drgań powietrza wyróżniamy:
   • głośniki otwarte - membrana oddziałuje bezpośrednio na ośrodek powietrzny nadźwiękawianej przestrzeni (pomieszczenia, ulicy, stadionu itd.),
   • głośniki tubowe - działanie membrany na nadźwiękawiany ośrodek powietrzny następuje za pośrednictwem tuby.
3. Według pasma przenoszenia wyróżniamy głośniki:
   • normalnopasmowe
   • szerokopasmowe, przeznaczone do przenoszenia sygnałów o częstotliwości od 60 Hz do 12 kHz,
   • niskotonowe, przeznaczone do przenoszenia sygnałów o częstotliwości do 1500 Hz,
   • nisko-średniotonowe, przeznaczone do przenoszenia sygnałów o częstotliwości do 4000-5000 Hz,
   • średniotonowe, przeznaczone do przenoszenia częstotliwości leżących w środkowej części pasma akustycznego (od 400-1000 Hz do 5000-8000 Hz),
   • wysokotonowe, przeznaczone do przenoszenia sygnałów o częstotliwości od 4000-6000 Hz do 15-25 kHz,
   • ultrawysokotonowe przeznaczone do przenoszenia sygnałów o częstotliwości do 30-40 kHz.
4. Według przeznaczenia:
   • głośniki standardowe - w skład tej grupy wchodzą wszystkie głośniki średniej i lepszej klasy przeznaczone do odbiorników radiowych i telewizyjnych, gramofonów, magnetofonów, radiowęzłów itd.,
   • głośniki do zestawów HI-FI (domowych) - do tej grupy zaliczamy głośniki zarówno produkowane masowo, jak i te lepsze, wytwarzane w krótkich seriach, przeznaczone do ekskluzywnych zestawów,
   • głośniki do zestawów i urządzeń profesjonalnych - grupa ta obejmuje wiele typów głośników przeznaczonych m.in. do zestawów estradowych zespołów muzycznych, do zestawów dyskotekowych, instalacji nagłaśniających itp.

   Podczas ruchu membrany do przodu, cząsteczki powietrza znajdujące się przed nią podlegają zagęszczeniu przy jednoczesnym rozrzedzeniu tych cząstek z tyłu membrany. Fale dźwiękowe wytworzone przez tylną i przednią stronę głośnika są względem siebie przesunięte o 180°. W związku z tym powstaje tzw. zwarcie akustyczne w zakresie niskich częstotliwości, polegające na "przepompowywaniu" powietrza i wyrównywaniu ciśnień przed i za głośnikiem. Wskutek tego głośnik promieniuje bardzo słabo lub nie promieniuje wcale tonów niskich. Zatem, aby uzyskać wystarczającą skuteczność działania w zakresie niskich częstotliwości, należy rozdzielić akustyczne pola fal promieniowanych przez obie strony membrany. W tym celu głośnik powinien być wbudowany w odpowiednią obudowę, która w różnych konstrukcjach może przybierać różny kształt. Można wyróżnić następujące typy obudów:

   • otwarte
   • zamknięte
   • zamknięte z otworem
   • labiryntowe
   • tubowe

   Do podstawowych parametrów głośników można zaliczyć moc znamionową, moc muzyczną i charakterystykę przenoszenia.