czynniki wpływające na własności akustyczne wnętrz |
Podstawowymi czynnikami wpływającymi na własności akustyczne wnętrz są:
Niski poziom zakłóceń zewnętrznych
Większy poziom dźwięku zakłóceń zewnętrznych zmniejsza przydatność wnętrza, gdyż maskuje i zniekształca dźwięk użyteczny. Wskutek dużego poziomu hałasu mogą być np. maskowane niektóre fragmenty utworów, zwłaszcza te grane ciszej, może zostać zniekształcona barwa dźwięku a także może ulec zmianie dynamika wykonywanych utworów.
Brak echa
Opóźnienie czasowe dojścia energii dźwięku bezpośredniego i odbitego może również stanowić zakłócenie w odbiorze muzyki lub mowy. Gdy opóźnienie jest mniejsze od krytycznego (wartość opóźnienia krytycznego zawiera się w granicach od 20ms - dla mowy do 100ms - dla muzyki) słuchacz postrzega zwiększenie głośności, jest to tzw. pogłos, natomiast gdy jego wartość jest większa od krytycznego, występuje wówczas zjawisko echa, tzn. że między dojściem do ucha dźwięku bezpośredniego i odbitego tworzy się pauza. Wartość opóźnienia czasowego między dojściem do danego punktu fali odbitej i bezpośredniej wiąże się bezpośrednio z długością czasu pogłosu pomieszczenia i może być cenną wskazówką przy projektowaniu warunków pogłosowych pomieszczenia.
Echo najczęściej powstaje w wyniku odbicia dźwięku od tylnej ściany i sufitu; jest ono słyszalne w pierwszych rzędach widowni. W praktyce powstać może echo pojedyncze lub wielokrotne, tzw. trzepoczące.
Równomierność nagłośnienia
Dobrze opracowane pod względem akustycznym wnętrza powinny zapewnić zadowalające warunki odsłuchu w każdym punkcie. Można to uzyskać zapewniając dobre rozproszenie energii akustycznej w całym pomieszczeniu poprzez zastosowanie odpowiedniego rozmieszczenia powierzchni absorbujących dźwięk o odpowiednim współczynniku pochłaniania a także powierzchni rozpraszających dźwięk.
Zrozumiałość tekstu słownego i muzyki
Jako zrozumiałość mowy rozumie się procentowy stosunek liczby poprawnie zrozumianych sylab, wyrazów lub zdań do całkowitej liczby wypowiedzianych elementów danego tekstu. Praktycznie zrozumiałość mowy powyżej 85% uważa się za dobrą, w granicach 75-85% za dostateczną, przy czym zrozumienie tekstu wymaga wówczas skupienia słuchacza, natomiast w granicach 65-75% za niedostateczną. Zrozumiałość mowy dla pomieszczeń zamkniętych zależna jest przede wszystkim od odległości ale również od takich czynników jak:
Ocena jakości muzyki jest oparta na subiektywnych odczuciach poszczególnych słuchaczy, dlatego też aby bardziej zunifikować wrażenia powstające podczas słuchania muzyki zostały wprowadzone poniższe pojęcia ukazujące powiązania między czynnikami akustycznymi i muzycznymi:
Walory brzmieniowe
Bardzo istotne dla walorów brzmieniowych wnętrz ma opóźnienie czasowe między dojściem do ucha energii dźwięku bezpośredniego i odbitego, szczególnie pierwszego odbicia. Duże znaczenie ma również fakt czy energia odbita dochodzi do punktu w postaci dźwięku rozproszonego, czy też fala dźwiękowa posiada określony kierunek. Jakość walorów brzmieniowych zależy w dużym stopniu od charakterystyki częstotliwościowej czasu pogłosu. Charakterystyka ta określa, które tony ulegają wytłumieniu szybciej, a które wolniej w danym pomieszczeniu. W związku z większą tłumiennością ludzkiego ucha w zakresie niskich częstotliwości, czas pogłosu w tym zakresie powinien posiadać większe wartości, aby odbiór muzyki w całym zakresie słyszalności był jednakowy.