równomierność nagłośnienia

Powierzchnie odbijające

W salach o wysokości powyżej 10m oraz w salach o kształcie nie zapewniającym dojścia pierwszego odbicia do słuchacza w odpowiednio krótkim czasie stosuje się powierzchnie kierujące energię pierwszego odbicia we właściwe miejsce sali. Poza odpowiednim nachyleniem tych powierzchni, które można ustalić na podstawie analizy graficznej, niezbędne jest przyjęcie właściwych wymiarów tych powierzchni (przynajmniej większych od 1/3 a ) oraz wykonanie ich za sztywnego materiału, odpornego na drgania akustyczne. W przeciwnym przypadku elementy te mogą być pobudzone do drgań i w ten sposób stać się źródłami denerwujących zakłóceń.
Należy również uwzględnić ewentualną możliwość korekty nachylenia i rozmieszczenia, a nawet zmian konstrukcyjnych elementów kierujących pierwszym odbiciem. Przykładem sali, w której wykorzystano elementy kierujące jest sala w Monachium:

Na rysunku poniżej zaprezentowano poprawne (a) oraz wadliwe (b) umieszczenie elementu kierującego pierwszym odbiciem:

Wpływ sceny

W przypadku sal koncertowych, rozwiązanie sceny sprowadza się do zaprojektowania podium dla orkiestry oraz ewentualnie chóru, jak i takiego kształtowania przedniej części sali, aby następowało odpowiednie wypromieniowanie dźwięku na salę, przy zapewnieniu orkiestrze dobrych warunków wzajemnego słyszenia. Rysunek przedstawiony powyżej tłumaczy zasadę rozwiązania sceny dla orkiestry. Dobrą wzajemną słyszalność wykonawców zapewnia się przez zastosowanie wokół sceny elementów rozpraszających dźwięk, jednak w taki sposób, aby nie zmniejszyć nagłaśniającego działania sceny w stosunku do widowni.

Sceny zbyt szerokie i głębokie przeszkadzają zarówno w równomiernym nagłośnieniu widowni, jak i utrudniają wzajemne słyszenie się wykonawców, dlatego szerokość sceny nie powinna być większa od 20m, a głębokość od 13m. Jeśli sala nie ma specjalnie ukształtowanego sufitu nad sceną, należy przewidzieć elementy kierujące dźwięk.
Dobranie ekranów o odpowiednich wymiarach nad poszczególnymi partiami instrumentów pozwala na poprawę równomierności nagłośnienia sali przez dane instrumenty. Z tych samych względów ściany w pobliżu instrumentów szczególnie głośnych, np. perkusyjnych, powinny być dźwiękochłonne.

Wpływ fosy orkiestrowej

W salach operowych i teatralnych orkiestra zazwyczaj znajduje się w fosie orkiestrowej, przy czym konieczny jest kontakt wizualny między solistą na scenie a dyrygentem. Fosa powinna być usytuowana na takim poziomie, aby nie stanowiła przeszkody na drodze dźwięku bezpośredniego od solisty do widowni. Jednocześnie solista na scenie musi mieć możność słyszenia orkiestry i odwrotnie.

W dotychczasowej praktyce stosuje się trzy rodzaje fos orkiestrowych, a mianowicie:

• otwarte,
• zagłębione otwarte,
• zagłębione zakryte.

Fosa otwarta, w której orkiestra znajduje się między sceną a widownią i jest widoczna dla publiczności, jest chętnie akceptowana przez dyrygentów, którzy są wtedy widziani przez publiczność. Fosa tak usytuowana rozprasza jednak uwagę publiczności.

Przeciwieństwem jest fosa zagłębiona pod sceną, zakryta przed publicznością ekranem, z otworem na scenę. Tego rodzaju fosa jest z punktu widzenia akustycznego najgorsza, gdyż uniemożliwia poprawne nagłośnienie widowni.

Fosa częściowo zagłębiona niżej sceny i otwarta jest stosowana najczęściej. Jeśli przy tym istnieje możliwość zmiany usytuowania podłogi w pionie, pozwalająca na zupełne odkrycie orkiestry w fosie, to taką fosę należy uznać za najlepszą pod względem akustycznym.